4 Ocak 2018 Perşembe

Almanca "es" Zamiri konu anlatımı

Almanca Gramer Dersleri “es” Zamiri
es zamiri “das Pronomen es”
“es” zamirinin Almancada birden çok görevi vardır. Cümlede tek bir kelime yerine zamir olarak bulunabilir (Nom. ve Akk. durumda isimlerin, sıfatların, Partizip’lerin yerine kullanımı vardır). Artı cümlenin bir bölümü ya da tamamının yerine kullanılabilir.
Bazı durumlarda es zamiri cümlenin birinci ya da üçüncü pozisyonunu işgal eder. Bazen es kullanmak zorunludur bazen isteğe bağlıdır.
“es” zamirini kullanmanın zorunlu olduğu yerler
·         Nominativ veya Akkusativ durumda zamirler (ismin yerine)
·         Şahıs Dışı Özneler
·         Wie findest du das Bild?(Kitabı nasıl buluyorsun?) – Ich finde es nicht gerade schön.(Bence iyi değil.)
·         Helga, weißt du, wo mein Buch ist?(Helga kitabımın nerde olduğunu biliyor musun?) – Ich glaube, es liegt in der Küche.(Sanırım mutfakta.)
·         Jetzt fängt es schon wieder an zu regnen.(Şimdi zaten yeniden yağmur yağmaya başlıyor.)
·         Wie geht es Ihrer Frau? (Karınız nasıl?)- Ihr geht es schon viel besser.(Çok daha iyi.)

·         Şahıs Dışı Nesneler
·         Man hat es im Leben nicht immer leicht.(Hayat zor, yaşamak kolay değil.)
·         Mama, Karl möchte mich heiraten. Ich glaube, er meint es ernst.(Anne, Karl benimle evlenmek istiyor. Sanırım niyeti ciddi.)
“es” zamirini kullanmanın isteğe bağlı olduğu yerler
·         Öznenin yerini doldurur
·         Jemand steht vor der Tür. = Es steht jemand vor der Tür. (Kapının önünde biri duruyor.)
·         Ihnen wird geholfen. = Es wird ihnen geholfen.(Onlara yardım ediliyor.)

·         Yancümle Yerine
·         Es tut mir Leid, dass dein Vater tot ist. = Dass dein Vater tot ist, tut mir Leid.(Babanın vefatı beni çok üzdü.)
·         Es ist nicht sicher, ob er kommen kann. = Ob er kommen kann, ist nicht sicher.(Gelebilir mi gelemez mi belli değil

·         Bir konunun daha güçlü vurgulanması
·         Heutzutage lassen sich viele scheiden. = Es lassen sich heutzutage viele scheiden.(Günümüzde birçok boşanmalar oluyor.)
·         Leider haben viele Leute Geldprobleme. = Es haben leider viele Leute Geldprobleme.(Ne yazık ki birçok insanın para sorunu var.)

Zamir olarak “es”
Es bir ismin yerine kullanıldığı ve nötr cinsiyeti(cinsiyetsiz) gösterdiği için şahıs zamiri olarak kullanımı zorunludur. “es” sadece Nominativ ve Akkusativde kullanılır. “es” eğer Akkusativ durumda ise 1. Pozisyonda bulunamaz. Bu durumda “es” zamiri 3. Pozisyonda durur.(ya da 1. Pozisyon işgal edildiği zaman 4. pozisyonda)
·         Nominativ: Ich habe mir ein neues Hemd gekauft. Es hat 84 Euro gekostet.(Kendime yeni bir gömlek satın aldım. O 84 yuro tuttu.)
·         Akkusativ: Wo hast du es denn gekauft?(Nerede satın aldın ki onu?) – Ich habe es in der Einkaufspassage gekauft.(Onu alışveriş merkezinde satın aldım.)

“es” bir sıfat ya da Partizip(sıfatfiil) yerine geçiyorsa “es” kullanmak zorunludur. Bu durumda bile “es” 1. Posizyonda değil 3. Pozisyonda(hem fiilden sonra ve hem öznenin arkasında) durur.
·         Dein Lehrer ist so hilfsbereit.(Senin öğretmenin çok yardımsever.) Meiner ist es leider nicht. (Benimki ne yazık ki yardımsever değil)
·         Warum ist dein Mann immer so fleißig?(Neden senin kocan çok çalışkan?) Mein Mann ist es leider nicht. (Benim kocam ne yazık ki öyle değil.)
·         Ist dein neuer Freund sportlich? (Yeni erkek arkadaşın sportif mi?)- Natürlich ist er es. (Elbette sportif)
“es” bir cümlenin tamamının ya da bir kısmının yerine geçiyorsa kullanımı zorunludur. Böyle durumlarda dahi “es” cümlenin birinci konumunda değil üçüncü konumunda(hem fiilin hem de öznenin arkasında)durur.
·         Mein Sohn, du hast ja schon wieder geraucht.(Oğlum yine sigara içmişsin.) Ich habe es dir doch verboten.(Ben sana onu yasakladım ama.)
·         Hast du Susi zum Geburtstag gratuliert? (Susi’nin doğum gününü kutladın mı?)- Ach du lieber Gott, ich habe es ganz vergessen. (ah! Güzel Allah’ım, ben onu tamamen unuttum.)
·         Man müsste nochmals den Keller aufräumen.(Bodrum yine temizlenmeli.) Aber ich mache es überhaupt nicht gern.(Ama ben onuyapmayı hiç mi hiç sevmiyorum.)
“es” kişi dışı fiillerle kullanılır.
Neredeyse bütün fiillerin şahıs zamirlerle kullanımı vardır. Bu fiillerin bulunduğu cümlelerde belirtilen işi yapan bir şahıs vardır. Böyle fiillere “personliche Verben(şahıs fiillleri)” denir.
·         Ich liebe dich.
·         Und du liebst mich.
·         Er / Sie / Es liebt Kirscheis.
Bazı çok az fiiller sadece şahıs dışı kalan 3. Tekil şahıs zamiri “es” ile kullanılır. Dikkat ederseniz zaten bu fiilleri er, sie, ich, du ve çoğul zamirler ile birlikte kullanmak mümkün olmaz.(Ich regne. Du regnest. Er regnet.) İşte bu tip fiillere unpersonliche Verben(Şahıs dışı fiiller) denir. Bu fiillerin bulunduğu cümlelerde “es” Nominativ veya Akkusativ bir tümlecin yerine kullanılır. Bu açıdan kişi dışı fiillerde “es” kullanmak zorunludur. Kişi dışı kalan fiillere aşağıdakiler girer.
·         Duyu, his, sağlık durumu bildiren veya insana özgü durumlar
·         Wie geht es deiner Mutter?(Annen nasıl?) – Ihr geht es blendend. (Çok iyi)
·         Schmeckt es dir? (Tadını beğendin mi?)- Natürlich schmeckt es mir.(Elbette beğendim.)
·         brennen, duften, gut / schlecht gehen, gefallen, jucken, kalt sein, kratzen, kribbeln, riechen, schmecken, stinken, warm sein


·         Seslere karşılık gelen fiiller
·         Kannst du bitte mal die Tür öffnen?(Lütfen kapıyı açabilir misin?) Es hat jemand an der Tür geklopft. (Biri kapıyı çalıyor.)
·         In alten Häusern knarrt und knirscht es in allen Ecken.(Eski evlerde bütün köşelerinden gacır gucur sesler geliyor.)
·         blasen, klingeln, klopfen, knacken, knarren, knirschen, krachen, läuten, pfeifen, rascheln, rauschen, scheppern, summen

·         Hava durumunu tanımlayan fiiller
·         Bei dem gestrigen Gewitter hat es geblitzt und gedonnert.(Dünkü fırtınada gök gürledi, şimşek çaktı.)
·         Dabei hat es in Strömen geschüttet.(Bunun yanında şakır şakır döktü)
·         blitzen, dämmern, donnern, frieren, gewittern, gießen, hageln, nieseln, regnen, scheinen, schneien, in Strömen schütten, tauen, tröpfeln

·         Mevzu(mesele) tanıtan fiiller
·         Ich muss mit Ihnen sprechen(Sizinle konuşmam gerekiyor.) – Worum geht es? (Konu nedir?)- Es geht um den Mietvertrag.(Kira hakkında.)
·         Es gibt nicht wenige Frauen, die klüger sind als die klügsten Männer.(Bilge erkeklerden daha zeki kadınlar az değil.)
·         es dreht sich um, es geht um, es gibt, es handelt sich um, es heißt, es kommt darauf an, es scheint

·         Zaman kavramları ile kullanılan fiiller
·         Wie viel Uhr ist es jetzt? (Şu an saat kaç?)- Es ist schon spät, es ist schon 18 Uhr durch.(Geç oldu bile, çoktan 6’yı geçmiştir.)
·         Es dämmert schon. Es geht gleich die Sonne auf. (Tan yeri ağarıyor, güneşin doğmasına az kaldı.)
·         Es war im Sommer. / Es ist gleich Feierabend.(aynı iş günü) / Es ist noch früh. / v.b.


·         3.konumda Akkusativobjekt olarak sabit(deyim) ifadelerle.
·         Viele Leute haben es immer sehr eilig.(İnsanların çoğu aşırı aceleci.)
·         Er hat es im Leben weit gebracht.(Hayatında çok şeye ulaşmış.)
·         Ich meine es doch nur gut mit dir.(Aslında niyetim iyi.)
·         Diese Aufgabe hat es in sich.(Görev zor ve karmaşık, uğraştırıcı.)
·         Er hat es auf mich abgesehen.(Beni hedef olarak gösteriyor.)
·         Im Urlaub lasse ich es mir gut gehen.(Tatilde iyi vakit geçirmemi sağlarım.)
·         Dadurch macht er es sich nicht leichter.(Böylece işi kolaylaştırmıyor.)
·         Ich lasse es darauf ankommen.(Bakalım ne olacak.)

Bu fiillerin bazılarının hem şahıssal hem de şahıssal olmayan kullanımı vardır:

·         Die Tomatensuppe schmeckt mir nicht. (Domates çorbasının tadını beğenmiyorum.)/ Es hat mir sehr gut geschmeckt. (Tadı çok hoşuma gidiyor.)
·         Im Sommer scheint oft die Sonne. / Es hat den ganzen Tag die Sonne geschienen.(Tüm gün güneş parladı.)
·         Der Fisch stinkt. / Hier stinkt es nach Fisch.(Burası balık kokuyor.)


Bir yan cümleye temsilci olarak “es”
Yan cümlelerde “es” bağıntılı(Temsilci) olarak kullanılır. Ancak kullanımı isteğe bağlıdır. Kullanımı:
·         Anacümle yan cümleden önce gelir, çoğu durumda “es” temsilci olarak kullanılır.
(Ancak bazı fiillerde “es” kullanımı yaygın değildir.)
·         Stimmt es, dass Gerd eine neue Arbeitsstelle hat?
·         Ich bin es leid, von dem Geld meines Mannes leben zu müssen. Ich will arbeiten. (Kocamın parasına bağımlı yaşamaktan bıktım. Çalışmak istiyorum.)

·         Yan cümle ana cümleden önceyse ”es” kullanımı kalkar, temsilci olarak kullanılmaz.
·         Ja, dass Gerd eine neue Arbeitsstelle hat, stimmt.
·         Von dem Geld meines Mannes leben zu müssen, bin ich leid. Ich will arbeiten.

Bu kural aşağıdaki yan cümleler için geçerlidir.
·         dass-cümleler için temsilci olarak “es”
·         Es ist schön, dass du gewonnen hast. / Dass du gewonnen hast, ist schön.
·         Es ist schade, dass du jetzt gehst. / Dass du jetzt gehst, ist schade.
·         Es ärgert mich, dass Toni faul ist. / Dass Toni faul ist, ärgert mich.

·         Dolaylı soru cümleleri için temsilci olarak “es”
·         Noch ist es nicht sicher, wer absteigt. / Wer absteigt, ist noch nicht sicher.(Kimin liste dışı kalacağı henüz belli değil.)
·         Es ist fraglich, ob er die Prüfung besteht. / Ob er die Prüfung besteht, ist fraglich.(Sınavı başaracağı şüpheli)
·         Es ist unwichtig, ob du kommst oder nicht. / Ob du kommst oder nicht, ist unwichtig.(Gelip ya da gelmemenin bir önemi yok.)

·         Mastar cümlelere bağlantılı olarak “es”
·         Es ist unmöglich, die Brücke zu reparieren. / Die Brücke zu reparieren, ist unmöglich.(Köprüyü tamir etmek mümkün değil.)
·         Ich finde es toll, mit euch zu fahren. / Mit euch in Urlaub zu fahren, finde ich toll.(Sizinle tatile gitmeyi harika buluyorum.)
·         Ist es wichtig, morgen dabei zu sein? / Morgen dabei zu sein, ist sehr wichtig.(Yarın orada olmam önemli mi)